یکی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین صنعت‌های امروزه، صنعت چاپ است. با استفاده از دستگاه‌های چاپ می‌توانید تمام طرح‌ها و متن‌های مورد نظر خود را بر روی سطوح مختلف چاپ کنید. صنعت چاپ در تبلیغات کاربردهای بسیاری دارد؛ اما دستگاه‌های گوناگونی برای مقاصد مختلف در چاپخانه‌ها وجود دارند که هر یک برای چاپ بر روی سطوحی خاص استفاده می‌شوند. در این مقاله به معرفی انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی (Types of printing machines for graphic works) و کاربرد هر یک خواهیم پرداخت. با ما در وب سایت طرح پیچ همراه باشید.
دستگاه چاپ چیست؟
در این مقاله می‌خواهیم به بررسی انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی و مزایا و معایب هر یک بپردازیم. اما بهتر است ابتدا درباره مفهوم چاپ و دستگاه چاپ بدانیم. چاپ کردن به فرایندی گفته می‌شود که در طی آن طرح، نقش و یا هر اثری را بر روی یک سطح ایجاد کرده و آن را تکثیر می‌کنیم. چاپ می‌تواند بر روی انواع کاغذ، پارچه، فلز، شیشه، چوب یا چرم انجام شود. البته در گذشته امکان چاپ بر روی سطوحی مانند شیشه یا فلز وجود نداشت؛ اما باتوجه به پیشرفت تکنولوژی امروزه می‌توانید طرح‌هاي مورد نظر خود را بر روی سطوح مختلف چاپ کنید.
حال می‌خواهیم به توضیح و بررسی بیش‌تر دستگاه‌های چاپ بپردازیم. دستگاه چاپ را می‌توان یکی از مفیدترین و پرکاربردترین دستگاه‌ها در دنیای امروزی معرفی کرد. با استفاده از دستگاه‌های چاپ مخصوص می‌توانید طرح مورد نظر را بر روی هر سطحی که در نظر دارید چاپ کنید. برای چاپ طرح مورد نظر تنها کافیست طرح را به یک چاپخانه تحویل داده و محصول نهایی را تحویل بگیرید.
انواع چاپ
پیش از آنکه به سراغ دستگاه‌های چاپ برویم، به معرفی انواع روش‌های چاپ می‌پردازیم. انواع روش‌هایی که برای چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارت‌انداز:
- چاپ مستقیم
در این روش همانطور که از نامش پیداست، چاپ به صورت کاملا مستقیم و بدون واسطه انجام می‌شود و سطح مورد نظر به طور مستقیم با فرم چاپ در تماس است. روش‌های متنوعی از چاپ مستقیم استفاده می‌کنند که از میان آن‌ها مي‌توان به طلاکوب، لمینت و نایلوپرینت اشاره داشت.
- چاپ غیر مستقیم
در روش غیر مستقیم سطح چاپ به صورت مستقیم با فرم چاپ در تماس نیست. بلکه طرح و نقش مورد نظر در ابتدا به یک لایه بی‌رنگ منتقل شده و سپس به سطح مورد نظر انتقال پیدا می‌کند. یکی از معروف‌ترین روش‌های چاپ که از این شیوه استفاده می‌کند چاپ آفست است. در این روش طرح اولیه ابتدا به یک لاستیک منتقل شده و سپس بر روی سطح نهایی چاپ می‌شود.
- چاپ غیرتماسی
در چاپ غیر تماسی هیچگونه تماسی میان سطح چاپ و دستگاه مورد نظر اعم از مستقیم و غیر مستقیم انجام نمی‌شود؛ بلکه پودر یا جوهرهای رنگی به سطح مورد نظر پاشیده می‌شوند. در این روش از چاپگرهای کوچک دیجیتال استفاده می‌شود. از معروف‌ترین روش‌های چاپ که از شیوه غیر مستقیم استفاده می‌کنند می‌توان به فتوکپی، چاپ لیزری و جوهرافشان اشاره داشت.
انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی چیست؟
دستگاه‌های چاپ انواع مختلفی دارند که هر یک کاربرد مخصوصی داشته و از مزایا و معایب مربوط به خود بهره‌مند هستند. از گذشته تا کنون دستگاه‌های چاپ مختلفی در صنعت چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرند که برخی کاربرد و محبوبیت بیش‌تری دارند. برخی از پراستفاده‌ترین و کاربردی‌ترین دستگاه‌های چاپ عبارت‌انداز:
1. دستگاه چاپ آفست
اگر به دنبال چاپی بسیار باکیفیت بر روی کاغذ هستید ما استفاده از دستگاه چاپ افست را به شما پیشنهاد می‌دهیم. دستگاه چاپ افست به همین دلیل از محبوبیت بالایی برخوردار است و استفاده از آن بسیار متداول است. البته اگر قصد استفاده از این نوع دستگاه را دارید بهتر است به خاطر داشته باشید که استفاده از دستگاه چاپ افست در تیراژهای بالا يا پایین صرفه اقتصادی ندارد و معمولا از آن برای چاپ در تیراژهای متوسط استفاده می‌شود؛ زیرا در چاپ‌های بالا ناچار به استفاده از چندین زینک خواهید بود.
چاپ افست را با نام چاپ مسطح نیز می‌شناسند. دلیل نام‌گذاری این چاپ به چاپ مسطح عدم رابطه سطح چاپ با فرورفتگی‌ها و برجستگی‌های زینک است. در واقع این چاپ کاملا مسطح و یکنواخت است؛ دستگاه چاپ آفست یکی از معروف‌ترین و رایج‌ترین انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی در ایران است.
2. دستگاه چاپ هلیوگراور
یکی از بهترین و مناسب‌ترین دستگاه‌های چاپ برای چاپ در تیراژهای بالا و میلیونی، دستگاه چاپ هلیوگراور است. همانطور که پیش‌تر گفتیم استفاده از دستگاه چاپ افست برای چاپ در تیراژهای بالا صرفه اقتصادی ندارد؛ زیرا این دستگاه برای تیراژهای بالا از چندین زینک استفاده می‌کند. راه حل جایگزین استفاده از دستگاه‌های هلیوگراور است. دستگاه چاپ هلیوگراور به چند سیلندر مجهز شده است. به همین دلیل برای چاپ با تعداد بالا در این دستگاه دیگر نیازی به استفاده از چندین زینک نخواهد بود.
البته بهتر است بدانید که هزینه تهیه و استفاده از چاپ هلیوگراور نسبتا بالاست. به همین دلیل چاپ در تیراژهای پایین با استفاده از این دستگاه به هیچ وجه به صرفه نیست. اگر می‌خواهید طرحی را در تیراژهای پایین‌تری چاپ کنید، ما استفاده از انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی ارزان قیمت‌تر را پیشنهاد می‌دهیم.
3. دستگاه چاپ فلکسو
از دیگر انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی می‌توان به دستگاه چاپ فلکسو اشاره داشت. نام این دستگاه چاپ از کلمه flex گرفته شده است که نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری کلیشه‌های فتوپلیمر یا لاستیکی استفاده شده در آن است. تقریبا تمام جنبه‌های دستگاه‌های چاپ فلکسو قابل قبول و مناسب می‌باشد. از برخی از مزایایی که موجب استفاده بسیاری از افراد از این دستگاه چاپ می‌شود می‌توان به هزینه کم، سرعت بسیار بالای چاپ و همچنین قابلیت چاپ در تیراژهای بالا اشاره داشت.
یکی از مهم‌ترین دلایل استفاده از این دستگاه چاپ در صنایع چاپ، انجام عمل چاپ به شکل رول و بر روی مواد گوناگون مانند پلاستیک و کاغذ است. یکی‌دیگر از خصوصیات دستگاه چاپ فلکسو، شیوه چاپ آن است که به صورت برجسته انجام می‌شود.
4. دستگاه چاپ سیلک اسکرین
دستگاه چاپ سیلک اسکرین نیز از دیگر انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی است که مانند دستگاه چاپ افست از محبوبیت بالایی برخوردار است. یکی از خاص‌ترين ویژگی‌های دستگاه چاپ سیلک اسکرین قابلیت چاپ آن بر روی انواع بسیار مختلفی از متریال‌ها است که در واقع همین ویژگی موجب محبوبیت بالای این نوع دستگاه شده است. علاوه بر این از این دستگاه می‌توان برای چاپ بر روی تمام سطوح گوناگون مانند سطوح صاف، گرد، نامنظم و… نیز استفاده کرد.
یکی دیگر از مزایای این دستگاه تنوع بالا در استفاده از انواع مرکب است که می‌تواند حق انتخاب بیش‌تری به مشتری خود دهد. البته با وجود اینکه این دستگاه مزایای بسیاری دارد، اما همچنان ممکن است برای کارهایی خاص از معایب کوچکی نیز برخوردار باشد.
5. دستگاه چاپ لترپرس
از دیگر انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی که در ایران نیز موجود است دستگاه چاپ لترپرس نام دارد که به دستگاه چاپ ملخی نیز معروف است. البته امروزه دیگر مانند گذشته از این دستگاه چاپ استفاده نمی‌شود و کمی از محبوبیت آن کاسته شده است. اما در هر صورت از دستگاه چاپ لترپرس می‌توان برای چاپ انواع سربرگ، کارت ویزیت و چاپ‌های دیگر بر روی کاغذ استفاده کرد. استفاده از دستگاه چاپ ملخی در تیراژهای پایین می‌تواند بسیار مناسب باشد. اما در تیراژهای بالا استفاده از دیگر انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی توصیه می‌شود.
6. دستگاه چاپ مخمل
دستگاه چاپ مخمل یکی از انواع بسیار جالب دستگاه‌های چاپ است. به دستگاه چاپ مخمل دستگاه چاپ فلوک نیز گفته مي‌شود. با استفاده از این دستگاه می‌توان لایه‌ای برجسته از الیاف مصنوعی مانند مخمل یا جیر را بر روی سطح مورد نظر چاپ کرد. با استفاده از پودر مخمل می‌توانید بافتی مانند پارچه مخمل را مشاهده کنید. به همین دلیل به این دستگاه، دستگاه مخمل‌پاشی یا چاپ مخمل گفته می‌شود. می‌توان با استفاده از این دستگاه کارت ویزیت یا کارت پستال‌های بسیار جذاب و منحصر به فردی را تولید کرد.
7. دستگاه چاپ ایچینگ
یکی از دیگر از انواع روش‌های چاپ که کاربردهای مخصوص به خود را دارد، روش ایچینگ است. در این روش با ایجاد خوردگی در فلزات توسط اسید نقش یا متن مورد نظر بر روی آن حک می‌شود. یکی از رایج‌ترین کاربردهای دستگاه ایچینگ حک کردن آرم یا لوگو کارخانه بر روی شیرآلات یا دیگر محصولات فلزی است. با استفاده از دستگاه ایچینگ می‌توان طرح‌های مورد نظر را بر روی سطوح فلزی مانند فولادهای کربنی و الیاژی، آلومینیوم، استیل، چدن، آلیاژهای آلومینیوم و دیگر فلزهای سخت یا نرم حک کرد. از مزایای استفاده از این دستگاه می‌توان به ماندگاری طرح در طول زمان‌های متمادی و تماس با آب اشاره داشت.
8. دستگاه چاپ تامبو
به عنوان اخرین انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی که می‌خواهيم به معرفي آن بپردازیم دستگاه چاپ تامبو است. با استفاده از دستگاه چاپ تامبو می‌توان طرح مورد نظر را بر روی سطوحی با اشکال هندسی مختلف، به ویژه گود و منحنی چاپ کرد. این دستگاه برای چاپ بر روی سطوح گود از یک واسطه از جنس لاستیک که به آن تامپون گفته می‌شود استفاده می‌کند.
در یک کلام
همانطور که در مجله خبری گرافیک طرح پیچ خواندید، صنعت چاپ از گذشته تاکنون پیشرفت بسیاری کرده و برای مقاصد گوناگون دستگاه‌های بسیاری در این زمینه تولید شده است. در این مقاله به بررسی انواع دستگاه چاپ کارهای گرافیکی مانند دستگاه چاپ افست، هلیوگراور، فلکسو، سیلک اسکرین، مخمل پاش، لترپرس و همچنین دستگاه ایچینگ و تامبو پرداختیم. هر یک از این دستگاه‌ها کاربردهای مخصوص به خود را دارند و از مزایا و معایب مختلفی برخوردارند. می‌توانید با توجه به طرح، سطح، تعداد تیراژ و همچنین بودجه خود از مناسب‌ترین دستگاه چاپ استفاده کنید.
بهترین آموزش‌های رایگان ویدئویی گرافیک را اینجا ببینید.
